Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Όταν το όνειρο γίνεται πράξη...


Κάποιες από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της ιστορίας έχουν χαραχτεί όταν οι λαοί παύουν να περιορίζονται στη ρομαντική ιδεολογία της επίτευξης ενός αλλιώτικου κόσμου αλλά αναλαμβάνουν δράση για να πραγματώσουν το όνειρο. Κάτι τέτοιο αναμφισβήτητα συνέβη στην Ισπανία του 1936.
Με την κατάρρευση της δικτατορίας του Πρίμο ντε Ριβέρα το 1930 και την ανατροπή του βασιλιά Αλφόνσου το 1931, στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας η νέα δημοκρατική κυβέρνηση του 1931 επιδιώκει διάφορες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Δυστυχώς όμως οι στενές της επαφές με τις επικρατούσες τάξεις (βιομήχανοι, μεγαλογαιοκτήμονες, στρατός, εκκλησία) δεν βοήθησαν στην πραγματοποίηση αυτών. Στη συνέχεια η εκλογή της δεξιάς κυβέρνησης ceda θα αποδειχθεί επιπρόσθετο βάρος στις πλάτες των καταπιεσμένων που δεν ήταν άλλοι από τους ακτήμονες αγρότες που αποτελούσαν τα 3/4 του πληθυσμού και τους εργάτες. Αμέσως ξεσπά η οργή των απλών ανθρώπων με απεργίες που οργάνωναν κυρίως το σοσιαλιστικό κόμμα καθώς και η ένωση αναρχικών CNT.
Αμέσως μετά την εκλογή του Λαϊκού μετώπου (που απαρτιζόταν από φιλελεύθερους αστούς εως κομμουνιστές και αναρχικούς), ο λαός που επι χρόνια ήταν ο κομπάρσος στην ταινία των μεγαλοαστών μετατρέπεται σε πρωταγωνιστή. Ξεσπούν αλλεπάλληλες απεργίες και εξεγέρσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται ανακατανομή της γης και γιγαντώνεται μια τεράστια επανάσταση του λαού. Μπροστά στον κίνδυνο της πραγμάτωσης της ιδεατής κοινωνίας όπου η εκμετάλλευση και ύπαρξη αρχηγών θα αποτελούσε παρελθόν, η αστική τάξη στράφηκε στο φασίστα στράτηγό Φράνκο να λύσει το πρόβλημα.
Στις 17 Ιουλίου λοιπόν ο Φράνκο ξεκινάει ανταρσία στην ισπανική αποικία στο Μαρόκο. Οι Ισπανοί εργάτες, παρά την αδράνεια της μετριοπαθούς κυβέρνησης που περιοριζόταν σε σοσιαλιστική φρασεολογία αλλά όχι πράξεις, οργανώνουν τον αγώνα τους ενάντια στο φασιστικό εγχείρημα. Δημιούργησαν τοπικές επιτροπές και συνελεύσεις, πολιτοφυλακές, και απαλλοτρίωσαν κομμάτια γης των τσιφλικάδων που σε πολλές περιπτώσεις κολλεκτιβοποιήθηκαν με απόφαση του λάου και μόνο. Πρόκειται για καθαρή εφαρμογή της άμεσης δημοκρατίας στη σύγχρονη θεσμοκρατούμενη κοινωνία. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως σκαπανέας αυτών των συνθηκών ήταν ο ίδιος ο δημοκρατικός λαός που πάλευε ενάντια στην τυραννία, όμως αξίζει να αναφερθεί πως σημαντικό ρόλο είχαν οι αναρχικοί με το CNT καθώς και το εργατικό κόμμα μαρξιστικής ενότητας POUM. Αντίθετα το επίσημο κομμουνιστικό κόμμα της Ισπανίας ακολουθώντας πιστά τις εντολές του Στάλιν επιχειρεί την αναδιοργάνωση του Λαϊκού μετώπου. Δηλαδή την διάλυση όλων των παραπάνω πρωτοποριακών κινήσεων του λαού προκειμένου να δημιουργηθεί ένα μέτωπο που θα ελέγχεται από τη Ρωσία και θα έχει ως πρώτο στοχο την προάσπιση της αστικής δημοκρατίας και δευτερευόντως τις ανάγκες του πληθυσμού. Στην πραγματικότητα μια πραγματική ισπανική σοσιαλιστική εξέγερση θα εξέθετε τον Στάλιν στους Άγγλους και τους Γάλλους με τους οποίους επιδίωκε συμμαχία και γι αυτό προσπάθησε να την καταστείλει μέσω του δήθεν ενιαίου λαϊκού μετώπου που ελεγχόταν από εκείνον.
Άμεσο επακόλουθο των παραπάνω ήταν η ποινικοποίηση κάθε διαφορετικής αντίληψης που βρισκόταν στο κίνημα ενάντια στο φασισμό και η φίμωσή της. Ο Μάιος του 1937 υπήρξε το αποκορύφωμα αυτής της πρακτικής που έμελλε να διχάσει το εργατικό κίνημα και να τσακίσει το αυθόρμητο επαναστατικό πνεύμα του λαού. Πλέον ο πόλεμος διεξάγεται μεταξύ δύο τακτικών στρατών και όχι μεταξύ του λαού και των καταπιεστών του. Η υπεροπλία του Φράνκο με τη βοήθεια του Χίτλερ και του Μουσολίνι θα τον οδηγήσει στην τελική του νίκη και έτσι ένα φασιστικό καθεστώς και ένα πνιγμένο εργατικό κίνημα θα παραμείνουν στην Ισπανία εως το 1976.
Για άλλη μια φορά τα Σταλινικά φαντάσματα, όπως και μετά το θάνατο του Λένιν, έβαλαν τρικλοποδιά στα όνειρα των απλών ανθρώπων που πίστευαν στην ύπαρξη μιας υγιούς σοσιαλιστικής κοινωνίας και όχι ενός κρατικού καπιταλισμού.

ΥΓ. Αξίζει η ταινία "Γη και Ελευθερία" που παρουσιάζει τα γεγονότα του ισπανικού εμφυλίου μέσα από την ιστορία ένος Άγγλου εθελοντή που ήταν με το μέρος των δημοκρατικών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου