"Κι όταν σου πουν να με πυροβολήσεις
χτύπα με αλλού
μη σημαδέψεις την καρδιά μου.
Κάπου βαθιά της ζει το παιδικό σου πρόσωπο.
Δεν θα 'θελα να το λαβώσεις"
Τασος Λειβαδίτης
Αυτοί οι στίχοι του Λειβαδίτη μιλούν ατόφια στην ψυχή μου. Μίσος, απέχθεια, πογκρόμ εναντίον μεταναστών, ανθρωποκυνηγητά και άκρατη φυλετική βία είναι συχνά φαινόμενα στους δρόμους της Αθήνας. Το πιο λυπηρό είναι ότι όλα τα παραπάνω βρίσκουν γόνιμο έδαφος ανάπτυξης σε εφήβους. Πληθώρα 18άρηδων εγκλωβισμένη στο μικροαστικό όνειρο και στην πλουτολαγνεία έκκολάπτεται καθημερινά μέσα από τηλεοράσεις, περιοδικά και εφημερίδες. Η προοπτική του πλούτου αλλάζει και την οπτική γωνία από την οποία αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα. Έτσι λοιπόν για την κρίση δεν ευθύνεται το πολιτικό σύστημα, το κεφάλαιο και ο κάθε εκμεταλλευτής αλλά οι "βρωμιάρηδες και απολίτιστοι λαθρομετανάστες οι οποίοι καλά θα κάνουν να γυρίσουν στην πατρίδα τους". Τόσο απλά. Τόσο σκληρά. Τόσο άνανδρα. Μήπως ρε σύντροφοι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όντως στην καρδιά του απέναντί μας, ανεξαρτήτως εθνικότητας, θρησκεύματος, σεξουαλικής προτίμησης κοκ, ίσως να ζει το παιδικό μας πρόσωπό;
Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα μου χάρισαν απλόχερα ο ηθοποιός Μηνάς Χατζησάββας και ο σκηνοθέτης Γιώργος Κόρρας που με αφορμή την 21η Μαρτίου (παγκόσμια ημέρα εναντια στο ρατσισμό) ύστερα από κάλεσμά μας ήρθαν στο σχολείο μας να μιλήσουν για το ρατσισμό. Οι ίδιοι είχαν προταθεί στην ΟΛΜΕ να μιλήσουν στα σχολεία και έτσι ήρθαμε σε επαφή μαζί τους. Η προσέγγισή τους στο θέμα του ρατσισμού ήταν ουσιαστική εστιάζοντας στα αίτια, τα αποτελέσματα αλλά και τη στάση που πρέπει να έχουμε έναντι του ρατσισμού. Παραθέτω μία μικρή συνέντευξη που τους πήρα μετά το τέλος της εκδήλωσης με βοήθεια φίλων:
-Πως πήρατε την απόφαση να μιλήσετε για το ρατσισμό στα σχολεία;
ΜΧ: Λοιπόν κοίτα αυτός είναι υπεύθυνος της ιστορίας (ενν.Γ.Κ.). Είμαστε φίλοι από παλιά, πολύ παλιά και μάλιστα είχαμε κινητοποιήσει σχολεία και είχα κινητοποιήσει και εγώ ηθοποιούς φίλους μου, 6-7 άτομα και περιμέναμε να γίνει αυτό το πράγμα, να πάμε ο καθένας σε ένα σχολείο και να μιλήσουμε. Τελικά δεν ξέρω για ποιους λόγους δεν έγινε σε άλλα σχολεία. Ξέρεις δεν είναι πάντα οι συνθήκες κατάλληλες καθώς και οι διευθυντές παίζουν ρόλο. Εσείς έτυχε και ήσασταν παιδιά που σας άρεσε, το οργανώσατε και έγινε αυτή η ιστορία. Φαίνεται σε άλλα σχολεία δεν υπάρχει αυτή η οργάνωση και δεν έγινε. Τελικά έμεινα μόνο εγώ. Είπαμε να έρθουμε Τετάρτη γιατί χθες ήταν η δίκη και που πάλι δεν έγινε.
-Λέτε για τη δίκη της Σκορδέλη;
ΓΚ: Ναι είμαι μάρτυρας στη δίκη και χτες για μια ακόμη φορά πήγαμε στη δίκη και αναβλήθηκε. Αυτή δεν παρουσιάστηκε και ένας άλλος κατηγορούμενος έφερε χαρτί από γιατρό ότι από το άγχος έπαθε κολικο του νεφρού και δεν μπορούσε να έρθει κλπ. Ήταν μια συμπαιγνία, μια κωμωδία όλο αυτό το πράγμα και δεν πρόκειται να έρθει ποτέ, ποτέ μα ποτέ. Σύμφωνα με τους νόμους θα αναβάλλεται επ' άπειρον.
-Σας ανησυχεί η άνοδος των ρατσιστικών ρευμάτων στη χώρα μας;
ΜΧ: Δεν είναι μόνο η χώρα μας. Νομίζω και έξω έχουν ανέβει πάρα πολύ αυτά τα στοιχεία.
-Και ιδιαίτερα στις ηλικίες μας
ΜΧ: Ναι γιατί υπάρχει η παραπληροφόρηση για τους νέους σήμερα. Αυτό που έγινε σήμερα στο σχολείο με τόσα παιδιά είναι μεγάλη ιστορία. Εγώ εντυπωσιάστηκα. Μακάρι να είχαν γίνει εκδηλώσεις και σε άλλα σχολεία και να είχαν πάει ηθοποιοί που ήθελαν. Κοίτα εμείς είμαστε ηθοποιοί και είμαστε λίγο περίεργοι με το ωράριο γιατί κοιμόμαστε αργά κλπ αλλά το αποφάσισα γιατί η θέση μου δεν είναι μακριά από αυτό το πράγμα. Και γω μετανάστης είμαι, οι γονείς μου από τη Μικρά Ασία είναι.
-Το θέμα είναι να επαναπροσδιοριστεί η έννοια της ανθρώπινης αξίας.
ΓΚ: Ακριβώς. Γι αυτό σας μίλησα για το humanismus. Σε αυτό στηρίζεται όλος ο πολιτισμός μας σήμερα. Όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι, ο Δαρβίνος, ο Φρόιντ, ο Μαρξ στηρίζονται πάνω σε αυτό. Όλοι.
-Θεωρείτε ότι η λύση σε κάθε μορφής επιβαλλόμενο φασισμό πρέπει να είναι εξεγερσιακή ή θεσμική; Ή μήπως εξεγερσιακά θεσμική;
ΓΚ: Και τα δύο. Πρέπει να γίνει δουλειά και στα δύο.
ΜΧ: Βασικά θέλει ανοιχτοσύνη ρε παιδί μου. Να μπορείς να βλέπεις και να κάνεις σιγά σιγά βήματα. Αυτό που έγινε σήμερα είναι ένα βήμα.
ΓΚ: Και να μην πιστεύεις ποτέ ότι σου λένε. Ακόμη και αυτό που σου λέω εγώ να το περνάς από τη διαδικασία της σκέψης σου. Να χρησιμοποιείς το μυαλό σου. Άμα χρησιμοποιείς το μυαλό σου ποτέ δε θα κάνεις λάθος. Άμα χάσκεις και λες αυτό μου το είπε αυτός άρα είναι έτσι, τότε το έχεις χάσει το παιχνίδι.
-Τελευταία ερώτηση. Θεωρείτε ότι η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει ως αντίδοτο για την κρίση που περνάμε;
ΓΚ: Είναι μια διέξοδος η τέχνη. Μας στηρίζει ηθικά και ψυχικά.
ΜΧ: Μπορώ να σου πω ότι τα τελευταία χρόνια που είμαι στη δύναμη του εθνικού θεάτρου, πάει το θέατρο καταπληκτικά. Γεμίζει όλο. Έχει βέβαια φθηνό το εισιτήριο το εθνικό αλλά αυτό είναι ένα πολύ καλό σημάδι γιατί έχει κόψει ο κόσμος τα μπουζούκια κλπ και έρχεται θέατρο. Το θέατρο πέρα από τις ομάδες με νέα παιδιά που κάνουν πραγματικά πολύ καλή δουλειά, γιατί στην εποχή μας πχ δεν υπήρχαν τόσες ομάδες και σχήματα θεατρικά, πάει πάρα πολύ καλά. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος θέλει να του λες πράγματα και όχι μόνο στις κωμωδίες που πάνε για χαβαλέ αλλά με θέατρο καλό.
-Θέλουν οι άνθρωποι μέσα στην τόση απάθεια και αποβλάκωση να κινητοποιήσουν τη σκέψη τους.
ΜΧ: Τώρα με την κρίση που δεν υπάρχουν λεφτά το να έρχεται ο κόσμος στο θέατρο είναι κάτι. Είναι ένα κέρδος.
